ISO 14000 là gì?

Với sự thành công của ISO 14001 thì chắc chắn phải biết đến Tiêu chuẩn ISO 14000 – Hệ thống quản lý môi trường. ISO 14000 là mô hình mang đến nhiều ý nghĩa đối với doanh nghiệp như lợi ích, trách nhiệm, nguyên tác,... Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn cũng như chi tiết hơn những thông tin này.

1.     ISO 14000 là gì?

ISO 14000 là một loạt các tiêu chuẩn quốc tế liên quan đến quản lý môi trường. Các tiêu chuẩn này được phát triển bởi Tổ chức Tiêu chuẩn Hóa Quốc tế (ISO) và bao gồm một loạt các tiêu chuẩn và hướng dẫn liên quan đến các khía cạnh khác nhau của quản lý môi trường, từ hệ thống quản lý môi trường cho đến đánh giá tác động môi trường và chuẩn mực về hiệu quả năng lượng.

Tiêu chuẩn quan trọng nhất trong loạt ISO 14000 là ISO 14001, tiêu chuẩn quản lý môi trường phổ biến nhất trên thế giới. ISO 14001 thiết lập yêu cầu và khung làm việc để các tổ chức xây dựng và triển khai hệ thống quản lý môi trường hiệu quả. Nó tập trung vào việc giúp tổ chức xác định, kiểm soát và giảm tác động tiêu cực lên môi trường từ hoạt động của mình và thúc đẩy sự bền vững môi trường.

2.     Tiêu chuẩn chính trong ISO 14000:

• ISO 14001: Đặc điểm kĩ thuật của hệ thống quản lí môi trường.
• ISO 14004: Tiêu chuẩn hướng dẫn.
• ISO 14006: Hệ thống quản lý môi trường - Hướng dẫn két hợp thiết kế sinh thái. 
• ISO 14010 - ISO 14015: Kiểm toán môi trường và các hoạt động liên quan. 
• ISO 14012: Hướng dẫn kiểm toán môi trường - Tiêu chuẩn năng lực đối với kiểm toán viên môi trường.
• ISO 14020 - 14025: Nhãn mác & phát minh môi trường. 
• ISO 14031: Đánh giá các hoạt động môi trường.
• ISO 14020 - ISO 14024: Dán nhãn môi trường.
• ISO 14031 và ISO 14032: Đánh giá hiệu suất môi trường.
• ISO 14040 - ISO 14043: Đánh giá vòng đời.
• ISO 14046: Quản lý môi trường - Dấu chân Nước - Các nguyên tắc và yêu cầu hướng dẫn.
• ISO 14050: Điều khoàn và định nghĩa.
• ISO 14061: Thông tin hướng dẫn tổ chức lâm nghiệp sử dụng tiêu chuẩn ISO 14001 & ISO 14004.
• ISO 14064 khí nhà kính; Đo lường, và giảm khí nhà kính phát thải.
• ISO guide 64: Hướng dẫn đề cập tới khía cạnh môi trường trong tiêu chuẩn về sản phẩm.

Trong số tất cả những tiêu chuẩn được liệt kê trên, ISO14001 đang là tiêu chuẩn được lựa chọn và sử dụng nhiều nhất. Vì nó giúp các doanh nghiệp thỏa mãn nhu cầu xây dựng hoặc cải thiện hiệu quả cho EMS của mình.

3.     Lịch sử hình thành và phát triển của ISO 14000.

• Năm 1972: Hội nghị Môi trường Liên Hợp Quốc đầu tiên được tổ chức tại Stockholm, Thụy Điển. Đây là sự kiện quan trọng đánh dấu sự nhận thức toàn cầu về vấn đề môi trường. 
• Năm 1987: Báo cáo "Our Common Future" (hay còn được biết là Báo cáo Brundtland) được xuất bản. Báo cáo này đề xuất khái niệm phát triển bền vững và tạo đà cho sự quan tâm ngày càng tăng về môi trường và sự phát triển. 
• Năm 1992: Sự ra đời của Tiểu ban ISO về Quản lý Môi trường (ISO/TC 207) được thành lập để phát triển các tiêu chuẩn quốc tế liên quan đến quản lý môi trường.
• Năm 1996: ISO 14001: tiêu chuẩn quản lý môi trường đầu tiên trong loạt ISO14000 được công bố. Đây là một bước quan trọng để tạo ra một khung làm việc chung cho các tổ chức xây dựng và triển khai hệ thống quản lý môi trường. 
• Năm 2004: ISO 14001:2004 được phát hành, là phiên bản sửa đổi và cập nhật của ISo 14001:1996, nhằm cải thiện khả năng áp dụng và hiệu quả của tiêu chuẩn. 
• Năm 2015: ISO 14001:2015 được công bố, đưa ra một cách tiếp cận mới cho quản lý môi trường. Phiên bản này tập trung vào việc tích hợp quản lý môi trường vào chiến lược tổ chức và thúc đẩy dự tham gia của các bên liên quan. 

Từ đó đến nay, tiêu chuẩn ISO 14001 được tiếp tục sửa đổi và cải tiến liên tục để đáp ứng các thách thức môi trường ngày càng tăng và sự pháttriển của các hệ thống quản lý môi trường. Đến năm 2018, phiên bản mới nhất của ISO 14001 được cập nhật 

4.     Nguyên tác khi sử dụng tiêu chuẩn ISO 14000.

Bất kỳ tổ chức nào cũng đều có những nguyên tắc đề ra riêng biệt, do đó tiêu chuẩn ISO14000 cũng không ngoại lệ để chắc chắn hiệu quả được diễn ra cao nhất:

·        Tuân thủ pháp luật và quy định môi trường: Sử dụng tiêu chuẩn ISO 14000 đòi hỏi các tổ chức tuân thủ các quy định và pháp luật liên quan đến môi trường áp dụng cho hoạt động của họ. Điều này đảm bảo rằng các hoạt động của tổ chức không gây tác động tiêu cực lên môi trường và tuân thủ các quy định liên quan.

• Thiết lập mục tiêu và chỉ tiêu môi trường: Tiêu chuẩn ISO 14000 khuyến khích các tổ chức xác định mục tiêu và chỉ tiêu cụ thể liên quan đến môi trường. Điều này giúp định hướng và định rõ các hoạt động để đạt được cải tiến liên tục trong quản lý môi trường và giảm tác động tiêu cực lên môi trường.
• Đo lường và đánh giá hiệu quả: Sử dụng tiêu chuẩn ISO 14000, tổ chức nên thực hiện việc đo lường và đánh giá hiệu quả của hệ thống quản lý môi trường. Điều này bao gồm việc thu thập dữ liệu, giám sát và đánh giá các chỉ số môi trường để đảm bảo rằng các hoạt động đang được thực hiện theo đúng tiêu chuẩn và đạt được kết quả mong đợi.
• Liên tục cải tiến: Một nguyên tắc quan trọng của tiêu chuẩn ISO 14000 là liên tục cải tiến hệ thống quản lý môi trường. Tổ chức cần xác định và thực hiện các biện pháp cải tiến để tăng cường hiệu quả môi trường, giảm tác động tiêu cực và phù hợp với các yêu cầu mới nhất của tiêu chuẩn.
• Tham gia và giao tiếp với các bên liên quan: Tiêu chuẩn ISO 14000 khuyến khích sự tham gia và giao tiếp với các bên liên quan, bao gồm khách hàng, nhà cung cấp, cộng đồng địa phương, cơ quan quản lý và công chúng. Điều này đảm bảo rằng các tổ chức không chỉ đáp ứng các yêu cầu quy định mà còn xây dựng mối quan hệ tốt và đáp ứng mong đợi của các bên liên quan về quản lý môi trường.
• Đào tạo và tăng cường nhận thức: Sử dụng tiêu chuẩn ISO 14000, tổ chức nên đào tạo và tăng cường nhận thức cho nhân viên về quản lý môi trường và các yêu cầu của tiêu chuẩn. Điều này giúp xây dựng nền tảng kiến thức và ý thức trong tổ chức, đảm bảo sự tham gia và đóng góp tích cực từ tất cả các thành viên.
• Đảm bảo sự liên tục và sự phù hợp: Tiêu chuẩn ISO 14000 yêu cầu các tổ chức duy trì và nâng cao hệ thống quản lý môi trường của mình theo thời gian. Điều này đòi hỏi sự cam kết đáng tin cậy và việc duy trì tuân thủ tiêu chuẩn để đảm bảo rằng hệ thống vẫn phù hợp với yêu cầu và mục tiêu của tiêu chuẩn ISO 14000.

Tổng quan, việc sử dụng tiêu chuẩn ISO 14000 yêu cầu sự cam kết và tuân thủ các nguyên tắc cơ bản, nhằm đảm bảo quản lý môi trường hiệu quả, bền vững và đáp ứng được mong đợi của các bên liên quan.

1.    Lợi ích mà ISO 14000 mang lại là gì?

Tiêu chuẩn ISO 14000 mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho các tổ chức áp dụng, bao gồm:

• Cải thiện hiệu quả môi trường: ISO 14000 giúp các tổ chức xác định, đánh giá và giảm tác động tiêu cực lên môi trường từ hoạt động của mình. Điều này đảm bảo rằng các tổ chức thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường và tăng cường sự bền vững.
• Tuân thủ pháp luật môi trường: Áp dụng tiêu chuẩn ISO 14000 giúp các tổ chức tuân thủ các quy định và pháp luật liên quan đến môi trường áp dụng cho hoạt động của họ. Điều này giúp tránh các vi phạm pháp luật, giảm nguy cơ xử phạt và xây dựng hình ảnh tích cực với các cơ quan quản lý và công chúng.
• Tăng cường uy tín và hình ảnh công ty: ISO 14000 là một chứng chỉ quốc tế được công nhận, cho thấy sự cam kết của tổ chức đối với quản lý môi trường. Sử dụng tiêu chuẩn này giúp tăng cường uy tín và hình ảnh của công ty trong mắt khách hàng, đối tác kinh doanh và cộng đồng.
• Tạo ra lợi ích kinh tế: Bằng cách tăng cường quản lý môi trường, các tổ chức có thể giảm thiểu sự lãng phí, tăng cường hiệu quả và giảm chi phí vận hành. Đồng thời, việc tuân thủ các quy định môi trường cũng giúp tránh các rủi ro pháp lý và thiệt hại về danh tiếng, tạo ra lợi ích kinh tế bền vững.
• Mở rộng cơ hội kinh doanh: Một số khách hàng, đặc biệt là các công ty lớn và tổ chức công cộng, đòi hỏi đối tác của họ tuân thủ tiêu chuẩn quản lý môi trường như ISO 14000. Việc sở hữu chứng chỉ này mở ra cơ hội kinh doanh mới và có thể giúp tổ chức tiếp cận các thị trường và dự án có yêu cầu về quản lý môi trường.

Tổng quan, ISO 14000 mang lại lợi ích rất quan trọng cho các tổ chức áp dụng, từ việc cải thiện hiệu quả môi trường, tuân thủ pháp luật, tăng cường uy tín và hình ảnh công ty, tạo ra lợi ích kinh tế cho đến mở rộng cơ hội kinh doanh. Đồng thời, việc sử dụng tiêu chuẩn ISO 14000 cũng giúp xây dựng một văn hóa nhằm tăng cường ý thức bảo vệ môi trường trong tổ chức, đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của xã hội và tạo ra một tác động tích cực đối với môi trường tự nhiên và cộng đồng xung quanh.